QNB Invest - Invest Odak

2026 yılı bütçe çalışmalarında önemli bir güncelleme yapıldı: beyana dayalı KDV beklentisi 50 milyar TL artırıldı. Bu düzenleme ile birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine ek 50 milyar TL daha ödenek eklendi. Aynı zamanda, kariyer memurlarına yönelik mali ve özlük haklarını iyileştiren yeni düzenlemeler de bütçe teklifine entegre edildi.

Bu paket, hem bütçe disiplinini hem de gelir kalemlerinin sürdürülebilirliğini güçlendirmeyi hedefleyen “karma” bir adım olarak öne çıkıyor.

KDV Beklentisinin 50 Milyar TL Artırılmasının Anlamı Ne?

Beyana dayalı Katma Değer Vergisi gelirlerinde yapılan 50 milyar TL’lik yukarı yönlü revizyon, iki ana beklentiye işaret ediyor:

1. Ekonomik Aktivitede Canlılık:
   2026’da iç talepte ve kurumsal faaliyetlerde daha güçlü bir görünüm öngörülüyor. Bu, tüketim üzerinden tahsil edilen vergilerin daha yüksek gerçekleşeceği beklentisini besliyor.
   
   
2. Kayıt Dışılıkla Mücadelede Dijitalleşme Etkisi:
   Gelir İdaresi’nin dijital denetim araçlarını artırması (e-fatura, e-arşiv, yeni nesil POS verileri vb.) vergi tabanını genişleterek beyana dayalı KDV’nin daha sağlıklı tahsil edilmesine katkı sağlıyor.

Bu iki unsur birlikte değerlendirildiğinde, bütçenin gelir tarafında daha güvenli bir manevra alanı oluşmuş görünüyor.

Hazine Bütçesine 50 Milyar TL Ek Ödenek

Gelir tarafındaki artışla paralel olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine de 50 milyar TL ek ödenek ayrıldı. Bunun arkasında:

• artan operasyonel ihtiyaçlar,
• kamu finansmanı maliyetleri,
• dijital dönüşüm yatırımları gibi kalemlerin bulunduğu tahmin ediliyor.

Bu ek kaynak, özellikle 2026’da planlanan mali reformlarla senkronize ilerleyecek gibi duruyor.

Kariyer Memurlarına Mali ve Özlük Haklarında İyileştirme

Bütçe teklifine eklenen bir diğer kritik başlık ise kariyer memurlarına yönelik iyileştirme paketi.

Bu düzenlemeyle:

• gelir seviyelerinin artırılması,
• bazı ek göstergelerin güncellenmesi,
• çalışma koşullarında standardizasyon hedefleniyor.

Bugünün koşullarında kamu tarafında nitelikli insan kaynağını elde tutmak ve motivasyonu artırmak için bu tür düzenlemeler giderek daha kritik hâle geliyor.

2026 bütçesinde yapılan bu üçlü revizyon KDV artışı, Hazine ek ödeneği ve memur hakları iyileştirmesi mali çerçevede hem gelir tarafını güçlendiren hem sosyal tarafı destekleyen dengeli bir kompozisyon sunuyor.

KDV beklentisindeki artış, büyüme görünümüne yönelik iyimserliği yansıtırken; kamu çalışanlarına yönelik iyileştirmeler bütçenin sosyal boyutunu öne çıkarıyor.

Kasım ayı enflasyon verisi piyasayı hafifçe şaşırtarak aylık %0,87 ile beklentilerin (%1,25) altında geldi. Bu düşük artış, son dönemde aranan o “yapıcı dezenflasyon” sinyallerini biraz daha güçlendirdi. Aylık bazda baktığımızda, son 2,5 yılın en düşük enflasyonu ile karşı karşıyayız. Yıllık tarafta ise enflasyon, olumlu baz etkisinin katkısıyla %32,87’den %31,07’ye gerileyerek son dört yılın en düşük seviyesine indi.

Hangi Kalemler Enflasyonu Yükseltti, Hangileri Aşağı Çekti?

Kasım ayında fiyat hareketlerinin detayına baktığımızda tablo oldukça renkli:

Aşağı Çekenler

• Gıda ve Alkolsüz İçecekler:
  Aylık %0,69 düşüş ile toplam enflasyonun sakinleşmesinde başrolü üstlendi.
• Bu kalemdeki ivme, özellikle taze ürün fiyatlarının normalize olmasıyla desteklendi.

Yukarı Çıkaranlar

Aylık enflasyondaki artış daha çok “düşük ağırlıklı ama yüksek artış gösteren” kalemlerden geldi:

• Rekreasyon ve Kültür: %3,33 (manşete +0,10 puan)
• Alkollü İçecekler ve Tütün: %2,42 (manşete +0,08 puan)
• Çeşitli Mal ve Hizmetler: %1,14 (manşete +0,05 puan)

Bu gruplar, her ne kadar sepet içindeki payları düşük olsa da fiyat artışlarıyla manşeti yukarı itti.

Yıllık Görünümde Hizmet Enflasyonu Hâlâ Yüksek

Yıllık bazdaki detaylar, hizmet kalemlerindeki “yapışkan” fiyat davranışının sürdüğünü gösteriyor:

• Eğitim: %66,17
• Konut: %49,92
• Lokanta ve Oteller: %33,91

Özellikle konut grubu, hem aylık (%1,70) hem yıllık artışta güçlü konumunu koruyor. Bu da toplam enflasyonda beklentilerin altında bir görünüm oluşsa bile, hizmet fiyatlarının hâlâ talep ve maliyet dinamikleriyle yüksek seyrettiğini ortaya koyuyor.

Dezenflasyon Sinyali Kuvvetleniyor

Kasım verisi, dezenflasyon sürecinin temellerinin ufak ufak güçlendiğini gösteriyor. Beklentinin altında gelen aylık artış, güçlü baz etkisi ve ana harcama gruplarındaki ılımlı seyir birlikte değerlendirildiğinde:

• Aralık ve Ocak aylarında da manşet enflasyonda aşağı yönlü bir görünümün devam etme ihtimali yükseliyor.
• Hizmet enflasyonundaki katılık ise para politikası tarafında sıkı duruşun sürdürülmesi gerektiğini teyit ediyor.

Kısacası, tablo tamamen pembe olmasa da “iyi haber” penceresi giderek daha çok aralanıyor.

Türkiye’de tarım sigortaları Kasım ayında yeniden gündemin üst sıralarına yerleşti. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın açıkladığı verilere göre, üreticilere toplam 4,2 milyar TL hasar tazminatı ödendi. Bu rakam, hem sektör için güçlü bir güvence mekanizmasını teyit ediyor hem de tarımsal üretimde kesintisizliğin korunması adına kritik bir rol oynuyor.

Tarım Sigortalarında Artan Talep ve Risk Yönetimi

Son yıllarda sel, dolu, don, fırtına gibi hava olaylarının normali bozması, tarım sigortalarına olan ilgiyi ciddi şekilde artırdı.
Kasım ayında yapılan 4,2 milyar TL’lik ödeme de bu artan risk yönetimi trendini destekliyor.

• Çiftçi için: Beklenmeyen hasarlarda nakit akışını koruyor.
• Piyasa için: Tarımsal emtia arzındaki dalgalanmaların yumuşamasına katkı sağlıyor.
• Ekonomi için: Gıda enflasyonunun kontrolüne dolaylı destek veriyor.

Bu nedenle sigorta ödemeleri sadece bir “tazminat kalemi” değil, makro dengeleri etkileyebilen stratejik bir araç.

TARSİM’de Kapsam Genişliyor

TARSİM’in (Tarım Sigortaları Havuzu) son yıllarda hem poliçe çeşitliliğini hem kapsam genişliğini artırması, sigorta penetrasyonunu yukarı çekiyor.

Artık:

• Bitkisel ürünlerden
• Büyük ve küçükbaş hayvancılığa
• Sera ürünlerinden
• Arıcılık ve su ürünlerine kadar oldukça geniş bir risk alanı teminat altına alınabiliyor.

4,2 milyar TL’lik Kasım ödemesi de bu geniş tabanın doğal sonucu.

Tarım Sektörünün Finansman Görünümüne Etkisi

Sigorta ödemeleri çiftçinin üretime devam etmesi için direkt olarak finansal motivasyon yaratıyor.
Özellikle yıl sonu yaklaşırken:

• Yeni sezon hazırlıkları,
• Gübre ve yem maliyetlerinin yönetimi,
• Borç servis yükünün dengelenmesi açısından bu ödeme çiftçilerin elini rahatlattı.

Genel Değerlendirme

Kasım ayında yapılan 4,2 milyar TL’lik tazminat ödemesi, Türkiye’nin tarım sigortası altyapısının ne kadar stratejik bir noktaya geldiğini gösteriyor.
Hem üreticinin risk yönetimi hem tarımsal sürdürülebilirlik hem de ekonomik istikrar açısından önemli bir adım.

Tarım sigortaları önümüzdeki dönemde de iklim risklerinin artmasıyla daha kritik bir finansal araç olarak gündemde olmaya devam edecek.

Türkiye ekonomisi için uluslararası kuruluşlardan gelen yeni projeksiyonlar, önümüzdeki iki yıla ilişkin beklentilerin güçlendiğini gösteriyor. OECD, son değerlendirmesinde Türkiye’nin büyüme tahminini yukarı yönlü revize ederek ekonomik aktivitenin dayanıklılığını ön plana çıkardı.

2025 ve 2026 İçin Büyüme Tahminleri Yukarı Revize Edildi

OECD, Türkiye ekonomisine yönelik 2025 büyüme tahminini %3,6’ya, 2026 tahminini ise %3,4’e yükseltti. Bu güncelleme, iç talepteki dengelenme, ihracat performansındaki toparlanma ve sıkılaştırıcı politikaların etkisiyle daha istikrarlı bir büyüme patikasına işaret ediyor.

Enflasyonda Kademeli Gerileme Beklentisi

Kuruluşun projeksiyonlarına göre Türkiye’de enflasyonun 2026 yılı itibarıyla %20,8 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Bu öngörü, para politikasındaki sıkı duruşun ve fiyat istikrarını destekleyen makroekonomik tedbirlerin etkisinin önümüzdeki dönem daha net hissedileceğine yönelik bir mesaj taşıyor.

Dengelenme + İstikrar Arayışı

OECD’nin Türkiye’ye yönelik yukarı yönlü revizyonu, hem büyüme tarafında hem de fiyatlama davranışlarında daha pozitif bir çerçeveye işaret ediyor. Ekonomik aktivitenin 2025 ve 2026’da daha istikrarlı bir patikada ilerlemesi, yatırımcı algısı açısından da önemli bir destek unsuru oluşturuyor.

Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) tarafından yayımlanan güncel verilere göre, Türkiye otomobil pazarı 2025’in ilk 11 ayında güçlü görünümünü korudu. Ocak–Kasım döneminde otomobil satışları yıllık bazda %11 artarak 938.177 adede ulaştı. Böylece sektör, yoğun talep, model çeşitliliği ve kampanyaların etkisiyle pozitif ivmesini sürdürmüş oldu.

Pazarda İstikrarlı Talep Görünümü

Yılın büyük bölümünde yüksek faiz ve finansmana erişim koşullarına rağmen otomobil tarafındaki talep canlı kaldı. Yeni model lansmanları, yenilenen fiyat kampanyaları ve tüketicinin binek araç talebindeki devamlılık, satışların istikrarlı bir şekilde artmasına katkı sağladı.

Elektrikli ve Hibrit Segmentlerinin Etkisi Artıyor

Dönemin öne çıkan unsurlarından biri, elektrikli ve hibrit otomobillerin pazar payındaki yükselişti. Markaların elektrikli ürün gamını genişletmesi, şarj altyapısının yaygınlaşması ve tüketici farkındalığının artması bu segmentte büyümeyi destekledi.

2025 Sonu İçin Beklentiler

Aralık ayının kampanya yoğunluğu ve yıl sonu satış hareketliliği göz önüne alındığında, otomobil pazarının yılı güçlü bir seviyede kapatması bekleniyor. Talep tarafındaki dayanıklılık, sektörün 2026’ya da pozitif bir görünümle girmesine zemin hazırlıyor.

Migros (MGROS), Kasım 2025 döneminde perakendede agresif genişleme stratejisini sürdürerek toplam 17 yeni mağaza ve 1 yeni dağıtım merkezi açtığını duyurdu. Şirketin bu ayki büyümesi; 10 Migros, 2 Migros Jet, 4 Macrocenter ve 1 Mion formatındaki açılışlarla desteklenirken, ağın gücü Türkiye genelinde daha da genişlemiş oldu. Böylece, toplam mağaza sayısı 3.781’e yükseldi.

Kasım Ayı Açılışları Perakende Dinamiğini Güçlendirdi

Kasım ayında yapılan açılışlar, Migros’un çok formatlı büyüme stratejisinin ne kadar istikrarlı ilerlediğini tekrar ortaya koydu.

• Migros: 10 yeni mağaza ile ana formatın yaygınlığı artırıldı.
• Migros Jet: 2 yeni açılış ile hızlı tüketim odaklı model genişlemeye devam etti.
• Macrocenter: 4 yeni mağaza ile premium segmentte yıl sonu öncesi güçlü bir ivme yakalandı.
• Mion: 1 yeni mağaza ile şirketin yenilikçi ve deneyim odaklı mağazacılık adımı büyüdü.

Yeni Dağıtım Merkezi Lojistik Gücü Artırıyor

Açılan yeni dağıtım merkezi, Migros’un operasyonel verimliliğini artırma ve lojistik ağını daha çevik hale getirme hedefinin bir parçası. Bu merkezle birlikte şirket, tedarik zinciri süreçlerinde daha hızlı ve daha kapsayıcı bir hizmet modeli geliştirmeyi amaçlıyor.

Mağaza Sayısı 3.781’e Ulaştı: Stratejik ve İstikrarlı Büyüme

Migros’un yıl boyunca sürdürdüğü genişleme hamleleri, 2025 kapanışı öncesinde mağaza sayısını 3.781 seviyesine taşıdı. Bu performans, şirketin hem ana formatında hem de niş segmentlerde dengeli bir büyüme stratejisini başarılı şekilde uyguladığını gösteriyor.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Kasım ayı enflasyon verilerini açıkladı. İstanbul’da perakende fiyatlar aylık bazda %1,19, toptan fiyatlar ise %2,14 arttı. Böylece yıllık bazda perakende enflasyon %38,28, toptan fiyat artışı ise %23,12 seviyesine ulaştı.

Özellikle İstanbul gibi Türkiye’nin ekonomik nabzını tutan bir şehirde açıklanan enflasyon verileri, hem hanehalkı bütçeleri hem de iş dünyası için kritik bir gösterge olmayı sürdürüyor.

Kasım Ayı Perakende Fiyatlarındaki Artış Ne Anlama Geliyor?

Perakende tarafındaki %1,19’luk aylık artışın detaylarında özellikle:

• Gıda,
• Konut,
• Ulaştırma,
• Giyim ve diğer temel tüketim kategorilerindeki fiyat hareketleri etkili oldu.

Yıllık bazdaki %38,28’lik artış, enflasyonda yavaşlama trendinin devam ettiği ancak fiyat seviyelerinin hâlâ yüksek seyrettiği bir tabloyu işaret ediyor.

Toptan Fiyatlarda Daha Sert Artış: %2,14

Toptan fiyatlardaki artışın perakendeye göre daha güçlü gelmesi, ilerleyen dönemlerde tüketici fiyatlarına da yansıyabilecek bir maliyet baskısını işaret ediyor.
Yıllık toptan enflasyondaki %23,12 seviyesiyse İstanbul’daki üretici ve toptancı maliyetlerinin önceki aylara göre daha ılımlı bir trendde olduğunu ortaya koyuyor.

Bu Veriler Ekonomi için Ne İfade Ediyor?

• Perakende fiyatlardaki aylık artış düşük hızda devam ediyor.
• Toptan fiyatlardaki yükseliş, maliyet baskılarının bitmediğini gösteriyor.
• Yıllık enflasyon tarafında ana eğilim yavaşlama yönünde olsa da, fiyat seviyeleri hâlâ yüksek.

Kasım verileri, İstanbul’da enflasyonun kontrollü bir hızda seyrettiğini, ancak maliyet yönlü baskıların tamamen ortadan kalkmadığını ortaya koyuyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün Resmî Gazete’de yayımlanan karar ile döviz ve kıymetli maden mevduatlarında zorunlu karşılık oranlarında (ZKO) önemli güncellemeler yaptı. Bu adım hem bankacılık sistemi hem de finansal istikrar açısından dikkatle takip edilen başlıklardan biri olarak öne çıkıyor.

Kararın özeti:

• Kıymetli maden cinsinden talep ve kısa vadeli mevduatlarda ZKO %28 → %30 seviyesine çıkarıldı.
• Döviz cinsi talep ve kısa vadeli mevduatlarda ise ZKO %32 → %30 seviyesine düşürüldü.
• Daha uzun vadeli mevduatlarda da oranlar yukarı yönlü güncellendi.

TCMB'nin bu hamlesi, piyasa tarafında sadeleştirme adımı olarak görülüyor. Özellikle döviz ve kıymetli maden hesapları arasındaki ZKO farklılıklarının kapatılması, bankaların yükümlülük yapısını daha standardize eden bir yaklaşım sunuyor.

Bu Güncellemenin Bankalar Üzerindeki Etkisi Ne?

Kapsamımızdaki dört büyük bankayı (AKBNK, GARAN, ISCTR, YKBNK) baz alarak yapılan analiz, ilginç bir dengeye işaret ediyor:

• Bankalarda döviz mevduatı hacmi, kıymetli maden mevduatına kıyasla çok daha yüksek.
• Kıymetli maden tarafındaki zorunlu karşılık artışı, döviz mevduatındaki oran düşüşüyle neredeyse tamamen dengeleniyor.
• Böylece nette, bankalar için serbest likidite tarafında küçük bir pozitif etki oluşuyor.

Bu nedenle yapılan düzenleme, analizler doğrultusunda bankalar için “nötr” bir etki yaratıyor. Yani ne ciddi bir yük getiriyor ne de belirgin bir avantaj sağlıyor, sistem daha ziyade sadeleşiyor.

Neden Önemli?

TCMB’nin zorunlu karşılık adımları:

• Bankaların likiditesini şekillendirir,
• Kredi verme kapasitelerini etkiler,
• Piyasa faizleri ve likidite şartları için kritik sinyaller içerir.

Bu düzenleme ise özellikle mevduat kompozisyonunu sadeleştirme yönünde atıldığı için, 2025'e yaklaşırken bankacılık sisteminde daha öngörülebilir bir ZKO yapısı oluşmasına katkı sağlıyor.

Türkiye ekonomisi 2025 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda %3,7 büyüyerek kesintisiz büyüme serisini 21 çeyreğe taşıdı. TÜİK verilerine göre açıklanan büyüme, hem iç talep hem de yatırım iştahının güçlendiği bir döneme işaret ediyor. Özellikle inşaat, sanayi ve hanehalkı tüketimi, büyümenin temel destekçileri arasında yer aldı.

Ekonominin kalemlerine indiğimizde tablo şöyle şekilleniyor:

İnşaat Sektörü Güçlü Geldi

İnşaat sektörü %13,9’luk etkileyici bir büyüme performansı ortaya koyarak toplam büyümeye güçlü bir katkı yaptı. Kentsel dönüşüm, kamu projeleri ve toparlanan konut talebi bu ivmeyi destekleyen unsurlar arasında.

Sanayi Sektöründe İvme: %6,5

Sanayi üretimi üçüncü çeyrekte %6,5 büyüyerek ekonomideki toparlanmanın reel sektör tarafında da sürdüğünü gösterdi. Özellikle otomotiv, makine ve kimya tarafındaki üretim dinamizmi öne çıkıyor.

Tüketim Harcamaları: %4,8 Artış

Hanehalkı tüketimi %4,8 arttı. Harcamalardaki bu yükseliş, enflasyona rağmen iç talebin canlı kalmaya devam ettiğini gösteriyor.

Yatırımların Katkısı Pozitif: %11,7 Artış

Yatırım harcamaları %11,7 arttı ve büyümeye 2,8 puan katkı verdi. Böylece yatırımlar 4 çeyrektir kesintisiz şekilde büyümeye pozitif katkı sunuyor.

Cari Açık / GSYH Payı %1,3’e Geriledi

Dış denge tarafında da iyileşme dikkat çekici. Cari işlemler açığının GSYH içindeki payının %1,3’e gerilemesi, finansal istikrar açısından pozitif bir sinyal.

Bakan Şimşek’ten Mesaj: “Büyüme OVP’nin Üzerinde Gelebilir”

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 3Ç25 büyümesinin %3,7 olarak gerçekleştiğini belirterek, 2025 yılının OVP beklentilerinin üzerinde bir büyüme ile kapanabileceğini ifade etti. Ayrıca enflasyonla mücadelede de düşüş trendinin sürmesini beklediklerini söyledi.

Tarım Dışı Büyüme: %5,6

Tarım dışı büyümenin %5,6 olması, ekonominin çekirdek dinamiklerinde ivmenin güçlendiğini gösteriyor.

Türkiye ekonomisinin güçlü taşıyıcılarından biri olan hizmet sektörü, 2025 yılının ilk dokuz ayında dikkat çekici bir performans sergileyerek 49 milyar ABD Doları hizmet ticareti fazlası oluşturdu. Hizmet gelirlerindeki artış, hem turizm hem de taşımacılık başta olmak üzere geniş bir yelpazeye yayılan sektörlerin güçlü katkısıyla desteklendi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın değerlendirmesine göre toplam hizmet ihracatının yıl sonunda 121,6 milyar ABD Dolarına ulaşması bekleniyor. Bu tablo, Türkiye'nin küresel hizmet ticaretindeki payını artırdığını ve bu alanda rekabet gücünü güçlendirdiğini ortaya koyuyor.

Hizmet Ticareti Fazlasını Destekleyen Temel Unsurlar

• Turizm gelirlerinde güçlü ivme

2025 yılı turizm sezonunun uzaması ve ziyaretçi sayısındaki artış hizmet gelirlerinin en büyük itici gücü oldu.

• Taşımacılık ve lojistikte yüksek talep

Türkiye’nin bölgesel lojistik avantajı ve artan dış ticaret hacmi taşımacılık gelirlerini destekledi.

• Bilgi teknolojileri ve profesyonel hizmetlerde büyüme

Dijitalleşmenin hızlanmasıyla yazılım, bilişim ve danışmanlık hizmetlerinde ihracat artışı devam etti.

Türkiye’nin Küresel Hizmet İhracatındaki Yükselişi

Hizmet ihracatının artması, Türkiye’nin dünya hizmet ticaretindeki konumunu güçlendiriyor. Bakan Bolat’ın açıklamalarına göre Türkiye:

• Hizmet ihracatında yeni pazarlara açılıyor,
• Mevcut pazarlarda payını artırıyor,
• Orta-üst gelir grubundaki ülkeler arasında hızlı yükselen aktör konumunu koruyor.

Bu performans, Türkiye’nin dış ticaret dengesine pozitif katkı sağlarken cari denge üzerindeki baskının da azalmasına destek oluyor.

Neden Önemli?

Hizmet ticareti fazlasının güçlü gelmesi Türkiye ekonomisi açısından kritik önemde:

• Döviz girişini destekliyor,
• Cari açığın dengelenmesine katkı sağlıyor,
• İstihdam ve yatırım iştahını artırıyor,
• Ekonomide daha dayanıklı bir büyüme yapısı oluşturuyor.

2025 yılının ilk dokuz ayında elde edilen 49 milyar dolarlık hizmet ticareti fazlası, Türkiye'nin hizmet sektöründe global ölçekte rekabet gücünü artırdığını gösteriyor. Yıl sonu hedefi olan 121,6 milyar dolar hizmet ihracatına yaklaşılırken, sektörün büyüme ivmesinin devam etmesi bekleniyor.

Hizmet sektörüne yönelik fiyat değişimlerini gösteren Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), Ekim ayında yıllık bazda %34,85 artış kaydetti. TÜİK tarafından yayımlanan verilere göre endeks aylık bazda ise %0,19 yükseldi. Yani fiyatlarda sert bir sıçrama olmasa da yıllık artışın hala yüksek seyrettiğini görüyoruz.

Türkiye ekonomisinin önemli taşıyıcısı olan hizmet sektöründe özellikle ulaştırma, konaklama ve bilgi-iletişim grupları endeksteki gelişmeleri şekillendirmeye devam ediyor.

Hangi Hizmet Sektörleri Daha Hızlı Arttı?

Ekim ayı verileri alt kalemler bazında incelendiğinde, hizmet sektöründeki fiyat artışlarının geniş bir alana yayıldığını görüyoruz:

• Ulaştırma ve Depolama Hizmetleri: +%30,92

Lojistik maliyetlerinde küresel ölçekte devam eden dalgalanmalar, enerji fiyatlarındaki hareketlilik ve iç talep koşulları yıllık artışı destekliyor.

• Konaklama ve Yiyecek Hizmetleri: +%35,53

Turizm sezonunun uzaması fiyatlara yansıdı. Ayrıca işçilik ve enerji maliyetlerindeki artış da bu kalemde baskı yaratıyor.

• Bilgi ve İletişim Hizmetleri: +%35,64

Dijitalleşme eğiliminin hızlanması ve teknoloji hizmetlerine olan talebin artması, sektörde fiyatların yukarı yönlü seyretmesine neden oluyor.

Endeks Bize Ne Anlatıyor?

• Hizmet sektöründe fiyat artışları geniş tabanlı şekilde devam ediyor.
• Yıllık artış hızı hala yüksek seviyelerde olduğu için, hizmet enflasyonunun genel enflasyon dinamikleri üzerindeki etkisi güçlü kalmayı sürdürüyor.
• Aylık artışın sınırlı olması ise kısa vadede fiyatlama davranışlarında bir miktar yumuşama olduğuna işaret ediyor.

Ekim ayında açıklanan H-ÜFE verileri, hizmet sektöründe fiyat artışlarının hız kesse de yüksek seviyelerde kalmaya devam ettiğini ortaya koyuyor. Önümüzdeki dönemde talep koşulları, enerji maliyetleri ve ücret artışları endeksin yönü üzerinde belirleyici olacak.

Türkiye’de işgücü piyasasına ilişkin Ekim 2025 verileri açıklandı ve tabloya baktığımızda hem işsizlik oranında gerileme, hem de istihdam tarafında sınırlı da olsa iyileşme dikkat çekiyor. TÜİK’e göre işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,1 puan düşerek %8,5 seviyesine indi. Böylece yılın son çeyreğine, iş piyasasında görece dengeli bir görünümle girildi.

İstihdam Oranı Artarken İşgücüne Katılım da Toparlanıyor

Ekim ayında istihdam oranı %49,2 seviyesine yükseldi. Bu artış, özellikle hizmet ve sanayi tarafındaki istihdam hareketliliğinin devam ettiğini gösteriyor. İşgücüne katılım oranının %53,8’e çıkması ise çalışan nüfusun iş piyasasına yönelme eğiliminin sürdüğüne işaret ediyor.

Bu iki göstergenin birlikte yukarı yönlü hareket etmesi, istihdam piyasasında geniş tabanlı bir toparlanma sinyali veriyor.

Atıl İşgücü Oranı Yükseldi

Bununla birlikte dikkat çeken bir veri de atıl işgücü oranının %29,6’ya yükselmesi oldu. Atıl işgücü; işsizleri, eksik istihdamdakileri ve iş aramayıp çalışmaya hazır olanları kapsadığı için işgücü piyasasının gerçek kapasitesini daha net gösteriyor.

Genel Görünüm Ne Söylüyor?

• İşsizlik oranı düşüyor → kısa vadede olumlu sinyal
• İstihdam ve işgücüne katılım artıyor → piyasanın canlılığı korunuyor
• Atıl işgücü artıyor → orta vadede kırılganlık sürüyor

Türkiye ekonomisinin son çeyreğe girdiği bu dönemde işgücü piyasası, hem olumlu sinyaller hem de çözüm bekleyen alanlar barındıran karma bir görünüm çiziyor.

Ekonomi ve Siyaset Haberleri

• İşsizlik oranı Ekim ayında %8,5 seviyesine geriledi TÜİK'in Ekim ayı iş gücü istatistiklerine göre, işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak %8,5 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı %49,2'ye, iş gücüne katılma oranı ise %53,8'e yükseldi. Atıl iş gücü oranı ise %29,6'ya çıktı.
• MÜSİAD SAMEKS Endeksi kasımda 0,4 puan artışla 51,7 seviyesine yükseldi MÜSİAD Satınalma Müdürleri Bileşik Endeksi (SAMEKS), Kasım ayında bir önceki aya göre 0,4 puan artarak 51,7 seviyesine ulaştı. Hizmet sektörü Endeksi 49,9 seviyesine gerilerken, sanayi sektörü Endeksi 5,6 puan artışla 54,8 seviyesine yükseldi. Bu artışlar ekonomik faaliyetlerdeki toparlanmanın sürdüğünü gösteriyor.
• TARSİM zirai don kaynaklı 23 milyar TL hasar tazminatı ödedi TARSİM, Nisan ayındaki zirai don nedeniyle dosya işlemleri tamamlanan üreticilere 23 milyar TL hasar ödemesi yaptı. Kasım itibarıyla toplam 3 milyon poliçe üretilerek 1,4 trilyon TL’lik tarımsal varlık güvence altına alındı. Tüm tarım sigortası branşlarındaki toplam hasar ödeme tutarı 33 milyar TL’ye ulaştı.
• EPDK enerji tarifelerinde 2026 düzenlemelerini duyurdu EPDK, doğal gaz dağıtım şirketlerinin perakende satış tarifeleri, akaryakıt depolama tesislerinin hizmet bedelleri ve 2026 piyasa işletim gelir tavanları ile piyasa ücret tarifelerinde düzenlemeler yaptı. EPİAŞ'ın 2026 piyasa işletim gelir tavanları onaylandı, ETS gelir tavanı ve ücretlendirme yöntemi yayımlandı. VEP ve YEK-G 2026 tarifeleri ile spot ve vadeli doğal gaz piyasası 2026 tarifeleri de açıklandı.
• Hizmet üretici fiyatları Ekim ayında yıllık bazda %34,85 arttı TÜİK'in ekim verilerine göre Hizmet Üretici Fiyat Endeksi (H-ÜFE), aylık bazda %0,19, yıllık bazda ise %34,85 arttı. Ulaştırma ve depolama hizmetleri %30,92, konaklama ve yiyecek hizmetleri %35,53, bilgi ve iletişim hizmetleri %35,64 arttı.
• Türkiye, 9A25 döneminde 49 milyar ABD Doları hizmet ticareti fazlası verdi Türkiye'nin hizmet sektörü, yılın ilk 9A25 döneminde 49 milyar ABD Doları ticaret fazlası vermeyi başardı. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, toplam hizmet ihracatının 121,6 milyar ABD Dolarına ulaşmasını beklediklerini ve bununla birlikte Türkiye'nin dünya hizmet ihracatından aldığı payı artırdığını belirtti.

Şirket Haberleri

• FRIGO narenciye satış sözleşmesi imzaladı FRIGO, 2025-2026 yılları için 8,2 milyon Avro değerinde yeni narenciye satış kontratı imzaladı. Böylece, narenciye grubunda imzalanan toplam kontrat tutarı 15,5 milyon Avro’ya ulaştı. Şirketin satış ve pazarlama faaliyetleri sürmektedir.
• MEKAG yurt dışından kırma eleme tesisi siparişi aldı MEKAG'ın bağlı ortaklığı Meka İthalat İhracat, yurt dışı yerleşik iki şirketten 1,6 milyon Avro tutarında kırma eleme tesisi siparişi aldı. Bu siparişin şirketin cirosunu ve karlılığını olumlu etkilemesi bekleniyor.
• ULUUN makarna tesisi için arsa tahsisini tamamladı ULUUN, Samsun'daki makarna üretim tesisi projesi kapsamında 39 bin m²' büyüklüğündeki arsanın tahsisini tamamladı. Toplam 388,8 milyon TL değerindeki arsa ve üst yapı bedelinin 332,3 milyon TL'si peşin ödendi, kalan 56,5 milyon TL ise 31 Ağustos 2026'ya kadar ödenecek.
• ARASE 1,2 milyar TL'lik enerji satış anlaşması imzaladı ARASE'nin bağlı ortaklığı Aras Elektrik Perakende, Aralık’25 dönemi için 424GWs enerji satış anlaşması imzaladı. Toplam tutar 1,2 milyar TL olup, piyasa fiyatlarına göre değişebilir. Bu anlaşmanın ciro ve karlılığı olumlu etkilemesi bekleniyor.
• ECOGR bağlı ortaklıklarını birleştirme kararı aldı ECOGR, operasyonel verimliliği artırmak amacıyla yeniden yapılanma sürecine girdi. %100 bağlı ortaklığı Uğurlular Elektrik Üretim A.Ş., yine %100 bağlı ortaklığı Ecogreen Elektrik Enerji Üretim A.Ş. ile birleşecek. Bu işlem, konsolide finansal tablolarda etkide bulunmayacak.
• MOPAS 131. mağazasını Kocaeli'de açtı MOPAS, Kocaeli'nin Kartepe ilçesinde toplam 1.060 m² alana sahip 131. mağazası olan "Mopaş-Kartepe Mağazası"nı bugün itibarıyla hizmete açtı.

Kasım ayı verileri, para piyasası fonlarında ilginç bir ayrışmaya işaret ediyor: Yatırımcı sayısı azalırken, fonların toplam portföy değeri hızla büyümeye devam ediyor.
Son dönemde artan getiri beklentileri, sıkı para politikası ve likit varlıklara yönelim, fonların büyüklüğünü destekleyen ana unsurlar arasında yer alıyor.

Yatırımcı Sayısı Kasım’da 523 Kişi Azaldı

Kasım ayında para piyasası fonlarından 523 yatırımcı çıkışı gerçekleşti. Ayrıca son iki haftada toplamda 15.302 yatırımcı fonlardan ayrıldı.

Bu düşüşün olası nedenleri:

• Daha yüksek getirilere yönelmek isteyen yatırımcıların mevduat gibi alternatiflere kayması,
• Kısa vadeli yatırımcı davranışları,
• Fon getirilerinin beklenenden yavaşlaması,
• Bireysel yatırımcıların volatil piyasalarda farklı varlıklara yönelme eğilimi.

Ancak yatırımcı sayısındaki düşüş, fon büyüklüğündeki artışı durdurmadı.

Portföy Değeri 120,1 Milyar TL Arttı

Kasım ayında para piyasası fonlarının toplam portföy büyüklüğü 120,1 milyar TL artış gösterdi.
Bu artış, fonlara yapılan kurumsal girişlerin gücünü ve kısa vadeli yatırımcıların yüksek likidite tercihlerini ortaya koyuyor.

Yıl Boyunca 136 Milyar TL'den Fazla Artış: Toplam Değer 1,43 Trilyon TL

Son 11 aylık dönemde fonların toplam portföy değeri 136 milyar TL’den fazla artarak 1,43 trilyon TL’ye ulaştı.
Bu rakam, para piyasası fonlarının son yıllarda yatırımcılar için önemli bir likidite yönetim aracı haline geldiğini gösteriyor.

Öne çıkan dinamikler:

• Sıkı para politikası
• Faiz oranlarının yüksekliği
• Piyasa belirsizliklerinin artması
• Fonların düşük risk profili
• T+0 ve T+1 nakde dönüş kolaylığı

Kurumsal yatırımcıların fonlara yönelimi de toplam portföy büyüklüğünü destekleyen kritik bir unsur.

Yatırımcı Sayısı Düşerken Büyüklüğün Artması Ne Anlama Geliyor?

Bu ayrışma finans dünyasında sık görülen bir durum:
Bireysel yatırımcı çıkışı → sayıyı düşürür
Kurumsal ve yüksek tutarlı girişler → portföy değerini büyütür.

Dolayısıyla:

• Yatırımcı sayısındaki düşüş olumsuz bir sinyal değildir,
• Fon büyüklüğündeki güçlü artış, güvenin sürdüğünü gösterir,
• Para piyasası fonları hâlâ piyasanın en likit ve en düşük riskli araçlarından biri olma özelliğini koruyor.

Para Piyasası Fonlarında Dengeli Ama Güçlü Bir Büyüme Eğilimi

Kasım ayında yatırımcı sayısındaki azalma dikkat çekse de, fonların toplam portföy büyüklüğündeki kesintisiz artış sektördeki güçlü talebin korunduğunu gösteriyor.
1,43 trilyon TL’lik büyüklük, yatırımcıların belirsizlik dönemlerinde likit ve düşük riskli araçlara yöneldiğinin açık bir göstergesi.

Önümüzdeki dönemde:

• Para politikası kararları
• Likidite koşulları
• Kısa vadeli faiz beklentileri fon talebinin yönünü belirleyecek ana etmenler olmaya devam edecek.