QNB Invest Odak QNB Araştırma

Türkiye’nin turizm sektörü, 2025 yılının Temmuz ayında geçen yıla kıyasla gerileme kaydetti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçi sayısı %4,97 azalarak 6 milyon 969 bin 546 oldu. Bu düşüş, yılın ilk yedi ayı itibarıyla da etkisini gösterdi; Ocak-Temmuz döneminde yabancı ziyaretçi sayısında %2,1 oranında azalış kaydedildi.

Almanya, Rusya ve İngiltere İlk Üçte

Temmuz ayında Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler sırasıyla Almanya, Rusya ve İngiltere oldu. Almanya’dan yaklaşık 981 bin, Rusya’dan 953 bin, İngiltere’den ise 597 bin turist Türkiye’ye geldi. Bu ülkeler toplam ziyaretçi sayısında ilk sıralarda yer alsa da, özellikle Avrupa pazarında dikkat çekici düşüşler gözlemlendi.

Avrupa Pazarında Daralma

Avrupa’dan gelen ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı ayına göre %4,94 oranında azaldı. Avrupa pazarındaki bu gerileme, turizmin önemli gelir kaynaklarından biri olan bölge ülkelerindeki ekonomik ve jeopolitik dinamiklere bağlanıyor. Özellikle Almanya ve İngiltere gibi güçlü pazarlardan gelen turist sayısı artışını korurken, diğer Avrupa ülkelerinde gerileme dikkat çekiyor.

Diğer Pazarlarda Keskin Düşüşler

Temmuz ayında sadece Avrupa değil, diğer kaynak pazarlar da daralma yaşadı. Özellikle:

• ABD’den gelen turist sayısı %21,9 düştü.
• İran’dan gelen ziyaretçi sayısı %18,9 azaldı.
• Yunanistan’dan gelişlerde %14,4’lük bir kayıp yaşandı.

Turizmde Genel Görünüm

2025 yılının ilk yarısı itibarıyla Türkiye turizminde tablo karışık görünüyor. Güçlü pazarlar olan Almanya, Rusya ve İngiltere’den gelen ziyaretçiler, toplam sayı üzerinde dengeleyici rol oynasa da; Avrupa’daki genel daralma ve uzak pazarlardaki sert düşüşler sektör için uyarı niteliği taşıyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan verilere göre, Haziran 2025 itibarıyla Türkiye’nin yurt dışı varlıkları bir önceki çeyreğe göre %0,5 azalarak 362,9 milyar dolar seviyesine geriledi. Buna karşın yükümlülükler %1 artarak 692,3 milyar dolar oldu.

Net Yatırım Pozisyonu Açığı Arttı

Haziran verileri, Türkiye’nin Net Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) açığının %2,8 artarak -329,4 milyar dolar seviyesine çıktığını gösterdi.

Varlıklarda Detaylar

• Doğrudan yatırımlar: 69,8 milyar dolar (%3,4 artış)
• Diğer yatırımlar: 138,8 milyar dolar (%1,7 artış)
• İhracat alacakları: 56,0 milyar dolar (%5,9 artış)
• Bankaların yabancı para varlıkları: 46,9 milyar dolar (%4 artış)

Yükümlülüklerde Görünüm

• DİBS (Hazine) yükümlülükleri: 12,1 milyar dolar (%23,4 düşüş)
• Doğrudan yatırımlar (yükümlülük): 204,4 milyar dolar (%0,9 düşüş)
• Portföy yatırımları: 116,7 milyar dolar (%2,9 azalış)
• Diğer yatırımlar: 371,2 milyar dolar (%3,4 artış)

Global Ports Holding (GLYHO), Temmuz 2025’e ait yolcu ve gemi istatistiklerini açıkladı. Şirketin operasyonel verileri, kruvaziyer turizmindeki canlılığı bir kez daha ortaya koydu.

Gemi Sayısında Güçlü Artış

Temmuz 2025’te GLYHO’nun işlettiği limanlara gelen gemi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre %18 artış gösterdi. Bu artış, özellikle yaz sezonunda Akdeniz ve Avrupa limanlarında artan kruvaziyer trafiğinin etkisini yansıtıyor.

Yolcu Hareketleri %6 Yükseldi

Aynı dönemde yolcu hareketleri %6 arttı. Yolcu sayısındaki bu yükseliş, kruvaziyer turizmine olan talebin devam ettiğini gösterirken, gemi sayısındaki hızlı artışa kıyasla daha sınırlı bir hızda gerçekleşti.

Konsolide Doluluk Oranı %110

GLYHO’nun Temmuz 2025 verilerinde en dikkat çeken unsur ise %110’luk konsolide doluluk oranı oldu. Bu rakam, limanlarda kapasitenin üzerinde bir kullanım olduğuna işaret ediyor ve yaz döneminde kruvaziyer turizminin ne kadar güçlü geçtiğini ortaya koyuyor.

GLYHO İçin Ne Anlama Geliyor?

• Artan gemi ve yolcu sayıları, şirketin liman işletmeciliğinden elde ettiği gelirleri destekleyebilir.
• %110’luk doluluk oranı, yaz aylarının ardından da operasyonel görünümün güçlü kalabileceğine işaret ediyor.
• Türkiye ve Avrupa’daki kruvaziyer turizmindeki toparlanma, GLYHO’nun orta vadeli büyümesine katkı sağlayabilir.

Sonuç

Global Ports Holding’in Temmuz 2025 verileri, kruvaziyer turizminin hızla güçlendiğini gösteriyor. Gemi trafiğindeki çift haneli artış ve kapasite üstü doluluk oranları, GLYHO’nun operasyonel performansına olumlu yansıyabilir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 14 Ağustos 2025’te yayımladığı 3. Enflasyon Raporu ile tahmin sisteminde önemli bir değişikliğe gitti. Başkan Fatih Karahan, artık “ara hedef” uygulamasına geçildiğini ve bu hedeflerin para politikasında çıpa işlevi göreceğini açıkladı.

2025-2027 Enflasyon Tahminleri ve Ara Hedefler

• 2025 tahmin bandı: %25–29
• 2026 yıl sonu ara hedefi: %16 (önceki %12’den yükseltildi)
• 2026 tahmin bandı: %13–19
• 2027 yıl sonu ara hedefi: %9 (önceki %8’den yükseltildi)

Karahan, bu ara hedeflerin olağanüstü gelişmeler olmadıkça değişmeyeceğini ve “tahminlerden” farklı olarak kesin taahhüt niteliğinde olduğunu vurguladı.

Kontrol Ufku ve Para Politikası Stratejisi

Karahan, kontrol ufku kavramının önemine değinerek, para politikası etkilerinin en yoğun görüleceği dönemin 12–24 ay arası olduğunu belirtti. Bu süre zarfında enflasyonun ara hedeflere yakınsaması amaçlanıyor.

Makroekonomik Değerlendirmeler

• Enflasyon: Dezenflasyon süreci devam ediyor ancak hizmet enflasyonu beklentilerin üzerinde dirençli.
• Talep: Yurt içi talepte ikinci çeyrekte ivme kaybı var, altın hariç düşüş daha belirgin.
• Cari Açık: GSYH’ye oranı %1,3 seviyesinde, ılımlı seyir sürüyor.
• Kredi Politikası: Kredi büyüme limitleri kısa vadede gevşetilmeyecek, TL kredi büyümesinde KOBİ’lerin payı arttı.
• TL Değerlenmesi: Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, TL’nin düşük seviyede değerlenmesinin sorun olmayacağını belirtti.
• Rezerv Politikası: Hatice Karahan, rezerv biriktirme sürecinin süreceğini açıkladı.

Öne Çıkan Mesajlar

• Tüm para politikası araçları kararlılıkla kullanılacak.
• TL mevduata talep güçlü; pay %60 ile tarihsel ortalamalara yakın.
• Ağustos öncü verileri enflasyonda kademeli yavaşlamaya işaret ediyor.
• Gıda enflasyonu riskleri, kuraklık kaynaklı olarak devam ediyor.

Sonuç:
TCMB’nin ara hedef uygulaması, piyasa beklentilerinde netlik sağlarken, para politikasına güveni artırmayı amaçlıyor. 2026 ve 2027 hedeflerinin yükseltilmesi orta vadede daha temkinli bir stratejiye işaret ediyor.

Migros, 2025 yılının ikinci çeyreğine ait finansal sonuçlarını açıkladı. Şirketin performansı, ciro tarafında güçlü büyüme sinyalleri verirken, net kâr tarafında enflasyon muhasebesinin etkisiyle beklentilerin altında kaldı. İşte öne çıkan detaylar:

Ciro Büyümesi Beklentilere Paralel

• Migros, 2. çeyrekte 91,7 milyar TL ciro elde etti.
• Bu rakam, piyasa beklentisi olan 92,1 milyar TL ve kurum beklentisi olan 90,1 milyar TL ile uyumlu gerçekleşti.
• Çeyreklik bazda %10, yıllık bazda ise %6’lık ciro artışı sağlandı.

Aynı Mağaza Satış Büyümesi Ortalama Enflasyonun Üzerinde

• LfL (aynı mağaza sayısı üzerinden) satış büyümesi yıllık bazda %40 seviyesinde oldu.
• Bu oran, önceki çeyreklerin altında kalsa da hâlâ ortalama enflasyonun üzerinde.
• Ortalama satış alanı büyümesi %3,7 ile tarihsel ortalamaların hafif altında gerçekleşti.
• Şirketin %6’lık satış alanı büyüme hedefi korunuyor.

Kârlılıkta Marj Artışı

• FAVÖK (faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr) yaklaşık 5,0 milyar TL olarak gerçekleşti; yıllık bazda %9 artış sağlandı.
• FAVÖK marjı %5,4 ile çeyreklik bazda 70 baz puan yükseldi.
• Marj artışı, yıl başındaki maaş artışlarının olumsuz etkisinin azalmasına bağlanıyor.
• Çalışan maliyetlerinin satışlara oranında 103 baz puan iyileşme dikkat çekti.

Net Kâr Beklentilerin Altında

• Enflasyon muhasebesi etkisi nedeniyle net kâr 281 milyon TL oldu.
• Bu sonuç, hem piyasa hem de kurum beklentilerinin altında kaldı.
• Net kâr marjı %0,3, geçen yılın aynı dönemine göre 60 baz puan geriledi.

Nakit Pozisyonu Güçlü

• Migros’un net nakdi 21,5 milyar TL seviyesinde; bu, çeyreklik bazda %10,4 artış anlamına geliyor.
• Nakit dönüşüm süresi yıllık bazda 4,8 gün iyileşerek -41,8 güne düştü.

2025 Hedeflerinde Küçük Revizyon

• 8-10% gelir büyümesi hedefi korunuyor, ancak “hafif aşağı yönlü risk” notu eklendi.
• %6 FAVÖK marjı hedefi ve 250 yeni mağaza açılışı planı değişmedi.
• Sermaye harcaması/Satış oranı %2,5 - %3 aralığında korunuyor.

Değerleme: Büyük İskonto

• 2025 yıl sonu tahminlerine göre FD/FAVÖK çarpanı 2,9x seviyesinde.
• Bu, gelişen piyasa emsallerine göre %65 iskonto anlamına geliyor.

Yatırımcı Notu: Migros, güçlü nakit pozisyonu ve marj iyileştirmesi ile operasyonel anlamda pozitif sinyaller veriyor. Ancak net kâr tarafındaki baskı ve gelir hedefinde aşağı yönlü riskler, kısa vadeli görünümü sınırlayabilir. Uzun vadede düşük FD/FAVÖK çarpanı ise potansiyel fırsat yaratıyor.