Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Eylül 2025 döneminde Tarım Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE), aylık bazda %5,8, yıllık bazda ise %46,83 oranında artış gösterdi.
Bu güçlü artış, tarım ve avcılık ürünlerinde yaşanan fiyat dalgalanmalarının yanı sıra, küresel gıda emtia fiyatlarındaki hareketliliğin yurt içi fiyatlara yansımasından kaynaklandı.
Alt Kalemlerde Fiyat Artışları
Eylül ayında bir önceki aya göre:
- Tarım ve avcılık ürünleri ile ilgili hizmetlerde %6,28
- Ormancılık ürünlerinde %2,1
- Balıkçılık ürünlerinde %3,7 artış görüldü.
Yıllık bazda ise en yüksek artış %155,54 ile yumuşak çekirdekli ve sert çekirdekli meyveler grubunda gerçekleşti. Bu yükselişte özellikle elma, şeftali, kayısı ve erik gibi ürünlerdeki arz daralması ve üretim maliyetlerindeki artış etkili oldu.
Küresel Etkiler ve Gıda Enflasyonu
Tarım ÜFE’deki artış, sadece iç dinamiklerle sınırlı değil.
Küresel ölçekte yaşanan:
- İklim değişikliği kaynaklı rekolte kayıpları,
- Enerji ve gübre fiyatlarındaki artış,
- Taşıma maliyetlerinin yükselmesi
gibi faktörler Türkiye’deki tarımsal üretim maliyetlerini yukarı çekiyor.
Genel Değerlendirme
Tarım ÜFE’nin Eylül ayında gösterdiği güçlü artış, yılın son çeyreğinde tarım sektöründeki fiyat baskılarının devam edebileceğine işaret ediyor.
- Girdi maliyetlerindeki artış (özellikle gübre, mazot, sulama)
- İklim koşullarına bağlı arz değişimleri
- İhracat kaynaklı iç fiyat dengesi bozulmaları
önümüzdeki dönemde de izlenmesi gereken başlıca risk faktörleri olarak öne çıkıyor.
Tarım ÜFE’deki mevcut trend, gıda fiyatlarında kalıcılığın sinyalini veriyor. Bu durum, enflasyonun genel seyrini ve TCMB’nin para politikası duruşunu etkileyebilecek önemli bir gösterge olarak yakından izlenmeli.